Wat is er aan de hand en waar herken ik oorproblemen aan?

Oorontsteking geeft vaak jeuk en pijn aan de kop, waardoor de hond meer gaat krabben bij en rond het oor (en veroorzaakt zo soms een krabplek vlak eronder). Bovendien schudt hij extra met de kop.

Soms houdt de hond de kop scheef. De gehoorgang ziet er vaak vies uit door veel bruin-zwart oorsmeer en is soms zelfs pussig, waarbij de huid van de gehoorgang vaak rood en soms ook gezwollen is. Deze gehoorgang is heel lang: loopt eerst verticaal, maakt dan een bocht en gaat daarna een stukje horizontaal tot aan het trommelvlies. In de gehoorgang zitten bacteriën die daar in goede harmonie samenleven. Door een veranderd milieu in het oor kan de harmonie verstoord raken: bepaalde bacteriën of gisten groeien dan extreem, nemen de overhand en kan uitmonden in een oorontsteking. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: de hond raakt zonder hulp de ontsteking van de uitwendige gehoorgang niet meer kwijt.

Zelden is sprake van een middenoorontsteking. Dit kan ontstaan van buitenaf uit de uitwendige gehoorgang, bijvoorbeeld als het trommelvlies beschadigd is. Vaker echter ontstaat een middenoorontsteking door aanvoer van een bacteriële infectie via het bloed. Dieren met een middenoorontsteking houden vrijwel altijd de kop scheef, omdat het evenwichtsorgaan dan is aangetast. Vanwege de infectie en de pijn is vaak sprake van koorts en algemeen ziekzijn (sloom, niet eten e.d.)

Welke dieren krijgen oorproblemen?
Elke hond kan een oorontsteking krijgen als het milieu in het oor verandert:

1. Door verstikking ten gevolge van een overmaat aan oorsmeer en haargroei. Sommige honden produceren teveel oorsmeer; sommige honden hebben zoveel haren in hun oor dat het oorsmeer daarin blijft plakken en aankoekt. Honden met hangende oren (Spaniëls!) hebben ook vaak een verstikkend of broeierig milieu in hun uitwendige gehoorgangen en krijgen gemakkelijker ontstoken oren.
2. Zwemwater, met name bacterieel verontreinigd zwemwater, kan bij gevoelige honden een veranderd bacteriemilieu in de gehoorgang veroorzaken met een ontsteking tot gevolg.
3. Bij allerlei allergieën verandert het milieu van de huid en oren, en groeien gemakkelijk de verkeerde bacteriën en gisten ten koste van de normale bacteriebewoners. Denk aan voedselallergie en atopie (=allergie ten gevolge van ingeademde allergenen, zoals pollen). Het kan zijn dat een rood, ontstoken oor de eerste aanwijzing van een allergie is.

Wat is er aan te doen?

Voordat een behandeling kan worden ingesteld moet het oor gecontroleerd met behulp van en oorkijker (otoscoop) en moet gekeken worden of het trommelvlies intact is, of er geen vreemde voorwerpen in het oor aanwezig zijn en wat voor soort infectie een rol speelt. Veel voorgeschreven middelen kunnen namelijk schadelijk zijn als het trommelvlies beschadigd is. Door middel van het nemen van een oorswab en deze microscopisch te onderzoeken, hebben we een beter beeld van wat er speelt en weten we welk middel we moeten inzetten. Dit middel moet voldoende lang gebruikt worden volgens voorschrift en vaak is het beter om pas te stoppen nadat de dierenarts het oor weer bekeken heeft. Indien men te kort behandelt, bestaat een grote kans op herhaling van de problemen. Bij een te korte behandeling ontstaat er risico op resistentie van de bacteriën. Aangezien oorcleaners ook niet ongevaarlijk zijn als men niet weet of het trommelvlies intact is, is het advies om de oren te laten nakijken door een dierenarts. Oren mogen door u alleen schoongemaakt worden op plaatsen waar u kunt zien wat u doet (niet in de diepte) met een natte wat of een babydoekje. Bij overmatige haargroei in gehoorgang luidt het advies de haren er niet uittrekken; je krijgt dan vele kleine wondjes, waar de bacteriën weer een ingang vinden. Proberen te knippen is veel beter!

Bij chronische of ernstige gevallen zal de dierenarts wat materiaal uit het oor afnemen en laten kweken om zo gericht mogelijk te kunnen behandelen.