Vaccinatie

Veel gestelde vragen over myxomatose en VHS

Wist u dat konijnen net als honden en katten regelmatig onderzocht en gevaccineerd moeten worden? Konijnen zijn fantastische huisdieren. Het zijn lieve dieren die specifieke behoeften hebben wat voeding en verzorging betreft. Als u een konijn heeft of er misschien eentje wilt kopen, zorg dan dat u over alle nodige informatie beschikt.  

Uw konijn moet worden ingeënt tegen het viraal haemorrhagisch syndroom (afgekort VHS) en myxomatose. VHS wordt ook wel rabbit haemorrhagic disease (afgekort RHD) of viral haemorrhagic disease (afgekort VHD) genoemd. Myxomatose en VHS kunnen bij niet-ingeënte konijnen een dodelijk verloop hebben en er is voor geen van deze twee ziekten een specifiek geneesmiddel. De enige bescherming die u uw konijn kunt bieden, is vaccinatie.

VHS wordt verspreid door direct contact tussen konijnen (zowel wilde als tamme), maar besmetting met het virus kan ook indirect plaatsvinden via mensen, kleding, schoenen, andere voorwerpen en vlooien. Myxomatose wordt gewoonlijk verspreid door vlooien en andere bijtende insecten zoals muggen en wordt daardoor gemakkelijk overgedragen van wilde konijnen op tamme konijnen.

Myxomatose en het viraal haemorrhagisch syndroom (afgekort VHS) zijn twee ernstige (maar te voorkomen) besmettelijke ziekten bij konijnen. VHS wordt ook wel rabbit haemorrhagic disease (afgekort RHD) of viral haemorrhagic disease (afgekort VHD) genoemd.

Wat zijn de symptomen?

Myxomatose wordt veroorzaakt door een virus. Als een dier besmet is, zien we dat het eerst aan dikke, vochtige zwellingen op de kop en de snuit. Andere klassieke symptomen zijn ‘slaperige ogen’, opgezwollen lippen, kleine zwellingen aan de binnenkant van het oor en dikke zwellingen rond de anus en geslachtsorganen. Binnen een paar dagen kunnen deze zwellingen zo ernstig worden dat ze blindheid kunnen veroorzaken. Eten en drinken worden steeds moeilijker en gewoonlijk leidt de ziekte binnen 12 dagen tot de dood.

VHS wordt ook door een virus veroorzaakt, hoewel het een ander virus is dan het myxomatosevirus. Ook het verloop van de ziekte is heel anders. De meeste met VHS besmette konijnen sterven zeer snel, zonder dat er sprake is van zichtbare ziekteverschijnselen, afgezien van een periode van een paar uur waarin ze sloom en lusteloos zijn. Bij konijnen die langer blijven leven, kunnen de symptomen sterk variëren. Mogelijke symptomen zijn koorts en stuiptrekkingen, waarna het konijn in een dodelijk coma terechtkomt en binnen 12 tot 36 uur sterft. In sommige gevallen wordt vlak voor de dood nog bloederige afscheiding uit de neus waargenomen.

Loopt mijn konijn risico?

Alle konijnen kunnen met myxomatose en VHS worden besmet, zowel binnen- als buitenkonijnen.

Hoe wordt de ziekte verspreid?

Myxomatose wordt vooral overgebracht door bloedzuigende insecten zoals de konijnenvlo en ook door muggen. Omdat dit virus echter ook door direct contact tussen konijnen verspreid kan worden, kan verspreiding van de ziekte niet alleen met bestrijding van bloedzuigende insecten worden voorkomen.

Het VHS-virus wordt uitgescheiden in de urine, uitwerpselen en afscheiding uit de luchtwegen van besmette konijnen en verspreidt zich snel naar andere dieren, hetzij door rechtstreeks contact hetzij als gevolg van de verspreiding van het virus – dat zo sterk is dat het vele maanden in de omgeving kan overleven – via besmette kleding, hokken, water, stro, hooi, voerbakken en andere voorwerpen.

Hoe snel wordt mijn konijn ziek?

Bij myxomatose duurt het 5 tot 14 dagen voordat de symptomen van de ziekte zichtbaar worden. De incubatietijd van VHS is veel korter, meestal tussen 1 en 3 dagen.
Een ander kenmerk van VHS is dat het verloop van de ziekte veel acuter is en dat veel dieren voorafgaand aan hun dood geen duidelijke symptomen vertonen.

Wat is de overlevingskans voor konijnen na besmetting?

Over het algemeen leidt een ernstige myxomatose infectie van een kwetsbaar konijn binnen 12 dagen tot de dood, veelal als gevolg van een secundaire longinfectie. Met myxomatose besmette konijnen kunnen soms weken of zelfs maanden na de besmetting blijven leven. Niet alle besmette konijnen gaan dood, hoewel in het wild minder dan 10% overleeft.

Met VHS besmette konijnen daarentegen bezwijken over het algemeen veel sneller – meestal binnen 12 tot 36 uur nadat de ziekteverschijnselen zich voor het eerst voordoen (hoewel er in de meeste gevallen geen sprake zal zijn van duidelijke ziekteverschijnselen, afgezien van sloomheid en lusteloosheid).

Hoe kunnen deze ziekten worden bestreden?

Daar zijn twee manieren voor:

- Bestrijding van de parasitaire insecten (vooral bij myxomatose)

Myxomatose wordt over het algemeen verspreid door bloedzuigende insecten en in dat kader is de bestrijding van vlooien en muggen van cruciaal belang. Aangezien myxomatose ook via direct contact overgebracht kan worden, wordt geadviseerd wilde konijnen uit de buurt van uw konijnen te houden en vlooienbestrijdingsmiddelen zoals druppels voor op de huid en sprays te gebruiken. De bestrijding van muggen is moeilijker, maar hiervoor kunnen insectenwerende strips en netten (klamboe) worden gebruikt. Ook droge bedding helpt muggen te bestrijden.

- Vaccinatie (tegen zowel myxomatose als VHS)

Nobivac Myxo-RHD ® kenmerken:

- Vaccinatie 1x per jaar
Combinatie vaccin tegen myxomatose en RHD
Mag vanaf 5 weken leeftijd!
Bescherming na 1 week die 1 jaar aanhoudt
Onderhuidse injectie met 1 ml
Per konijn 1 vaccin flesje

Vanwege de nieuwe variant van VHS1 de VHS2 (RHD2 of VHD2) wordt ook hier tegen gevaccineerd.

- Eravac (het oude Cunipravac variant): dit geeft een half jaar bescherming, zonder booster.
- Filavac KC+V: dit geeft een jaar bescherming, zonder booster. 

Echter als uw konijn naar een pension gaat of risico loopt van besmetting door andere konijnen of bij grotere infectiedruk moet er ook elk half jaar met Filavac KC+V worden gevaccineerd.

Grotere infectiedruk: contact met andere tamme konijnen (pension, fokkers, show) of als er kans is op contact met konijnen uit het wild (direct contact maar ook door stekende insecten).

Wat is ons advies wat betreft de vaccinatie: We adviseren alle konijnen om in het voorjaar (april-mei-juni) een vaccinatie te geven met Nobivac Myxo-RHD1 en Filavac KC+V tegen de RHD2. En alleen als er risico is - grotere infectiedruk - de RHD2 vaccinatie na een half jaar te herhalen.